قلعه «هزار در» از شمال شرق با شهرستان دره شهر همسایه است. در تاریخ ۲۲ تیر ماه سال ۱۳۷۹ با شماره‌ی ثبت ۲۷۴۴، قلعه هزار در به عنوان یکی از آثار تاریخی ایران به ثبت ملی رسید. طبق داده‌ها و متون تاریخی، قدمت قلعه هزار در آبدانان به دوره ساسانیان برمی‌گردد، این قلعه باشکوه در آن زمان قلعه‌ای با کارکرد نظامی بوده است. زمانی که وارد قلعه شوید با هزارتویی از طاق‌های هلالی مواجه خواهید شد، می‌توان گفت ریشه نام «هزار در» از وجود طاق‌های فراوان آن نشأت گرفته است. 

قلعه «هزار در» بی‌شک یکی از جذاب‌ترین و شگفت انگیزترین بناهای تاریخی در ایران است، این قلعه دیدنی دارای معماری خاص و طاق‌های هلالی زیبا است که در اکثر سازه‌های تاریخی ایران زمین دیده می‌شود. ساختار کلی این سازه مستطیل شکل است، مصالح اصلی تشکیل‌دهنده قلعه شامل قلوه‌سنگ و سنگ‌های تراشیده است که در بین آن‌ها از گچ به عنوان ملات استفاده شده است. راهروهای طویلی در چهار جهت قلعه «هزار در» وجود دارد که با درگاه‌هایی به اتاقک‌های قلعه متصل می‌شوند. این قلعه دو طبقه بوده و دارای یک زیرزمین است، دریچه‌هایی به قطر یک متر در سقف، دالان و اتاق‌ها تعبیه شده است تا نور و تهویه فضاهای داخلی قلعه را تامین کنند. 

پی بنای قلعه «هزار در» در هر چهار سوی سازه قرار دارد که مانند حصاری قلعه را در بر گرفته است. قطر دیوارهای قلعه به بیش از 5.5 متر می‌رسد. اگر به سمت شمالی قلعه پیش برویم، در حدود چهار متر پایین‌تر از دیوار قلعه یک پرتگاه را مشاهده خواهید کرد. محوطه قلعه «هزار در» با سفال‌هایی به رنگ نخودی تزیین شده است، سفال‌های به کار رفته دارای طرح‌های برجسته و کنده‌کاری شده هستند. سفال شاخص استفاده شده در این قلعه از نوع سفال نیش‌گونی است؛ پخت این نوع سفال در زمان ساسانی بسیار رایج بوده است.